Eğitimi ve gelişimi ele alırken konuya ilişkin kavramlara değinmenin iyi olabileceğini düşündüm. Sıklıkla birbirinin yerine kullanılan eğitim ve öğretim kavramlarının farkını biliyor muyuz? Öğrenme nedir? Kısaca göz atalım.
Eğitim sözcüğü, “eğmek” fiilinden gelmesi ve tarihsel süreçte “talim ve terbiye” sözcükleri ile birlikte anılması kavramın insanı eğip büken bir etkinlik olarak görmemizi sağlamıştır.(Akar, 2016, s:1)
Eğitim, temel dönüşüm ve değişimin anahtarı olarak nitelikli insan yetiştirmeyi hedeflemelidir. “Nitelikli” TDK’ya göre;
1. Bir şeye ayırt edici özellik veren, vasıflı. 2. Bir şeye nitelik bakımından üstünlük kazandıran, kaliteli. 3. Bir şeyi yapabilme niteliğini ve ustalığını kazanmış olan, kalifiye.
anlamlarına gelmektedir.
Eğitim, bir insanın özelliklerini ve yeteneklerini geliştirdiği bireysel bir alan olmakla birlikte toplumsal ilişkilerin düzenlendiği sosyal bir alan olarak karşımıza çıkar. Birey doğduğu andan itibaren başlar; aile, okul ve çevre etkileşimiyle yaşam boyu devam eder. Kişiyi yaşam boyu kültürleme sürecidir.
Salt diploma ya da ekonomik güç ve statü bir kimseye “eğitimli bir insan” diyebilmemiz için yeterli değildir. İnsanı insan yapan, erdemli, dürüst olma, eşitlikçi, demokratik, adil, saygılı, hoşgörülü olma ve bilgelik gibi değerler de eğitimle içe içedir.
Öğretim ise TDK’ya göre, belli bir amaca göre gereken bilgileri verme işi, tedris, tedrisat, talim; öğrenmeyi kolaylaştıracak etkinlikleri düzenleme, gereçleri sağlama ve kılavuzluk etme işidir.
Öğretimin birey açısından dile getirilişine ise ‘öğrenim (tahsil)’ denmektedir. (Akpınar, 2012).
İnsan davranışlarının tamamına yakını öğrenilmiş davranışlardır. Öğrenme, yaşama ve öğretim yolu ile davranışlarda bir değişiklik olmasıdır. Bu bağlamda öğrenme süreci de sadece okula ve öğretime indirgenemez, yaşam boyu devam eder.
Bir sonraki yazımızda “öğrenme” sürecini ele alacağız.
Görüşmek üzere.
Eğitim ve Sanat. 