YAŞAM BOYU GELİŞİM

“Yaratıcı Drama Yöntemi ile Yaşama Boyu Gelişim!” diyorum; çünkü

1. Yaratıcı drama yöntemi ile öğrenmenin kalıcılığına ve verimliliğine inanıyorum.
2. Doğum öncesi anne karnında başlayan hayat yolculuğumuz son buluncaya dek gelişimin sürdüğüne inanıyorum.

Benim görüşüm bir yana, gelişim alanında yapılan çalışmalara baktığımızda da gelişim dönemlerini ele alan kuramcıları görmek mümkündür.

Kimi kuramcılar gelişim dönemlerini yaşa göre kimileri ise her evrede ele alınan özellikler bakımından incelemişlerdir.

Gelişim dönemlerini doğum öncesi, okul öncesi (bebeklik ve ilk çocukluk), temel eğitim (ikinci çocukluk ve bluğ), orta öğretim (ergenlik), yetişkinlik, orta yaşlılık ve ihtiyarlık olarak ele alan otoriteler vardır.

Biz, Piaget’ye göre bilişsel gelişim dönemlerine değineceğiz.

Piaget gelişim dönemlerini 4 grupta toplar.

1. Duygusal Motor Dönem (0-2 yaş): Bu dönemde bebek duyuları ve motor faaliyetleri aracılığıyla dış dünya ile ilişki kurar. Taklit, oyunlar, refleksif davranışlardan amaçlı davranışlara geçiş gözlenir. Bebek, nesne sürekliliği kazanır yani görüş alanı dışına çıkan nesnelerin aslında yok olmadıklarını kavrar.
2. İşlem Öncesi Dönem (2-7 yaş): Bu dönem sembolik (kavram öncesi, 2-4 yaş) ve sezgisel (4-7 yaş) olmak üzere ikiye ayrılır. Sembolik dönemde dil hızla gelişir, çocuk hayal gücünü kullanarak düşünür. Dünyanın merkezinde kendisi vardır, dikkati yalnızca bir bilgi üzerinde odaklanır, cansız nesnelere de canlılık özellikleri yükler, tek yönlü mantık yürütür. Sezgisel dönemde özelden özele akıl yürütür, yaşadıklarına bağlı olarak tek yönlü düşünebilir. Korunum henüz gelişmemiştir. Yani bir nesne hacim ve biçimsel olarak değişse de bazı niteliklerinin aynı kalabileceğini kavrayamazlar.
3. Somut İşlemler Dönemi (7-11 yaş) Somut yollarla problem çözebilirler. Korunum kazanabilir ve işlemleri tersine çevirebilirler. (örneğin 2+4=6, 6-4=2) Gruplama yapabilirler.
4. Soyut İşlemler Dönemi (11 yaş ve sonrası) Soyut düşünme becerileri gelişir. Deyim, mecaz gibi kavramlar anlaşılabilir. Akıl yürütebilir. Fikir, değer sahibi olabilir. Göreceli düşünebilir. (Örneğin, aynaya baktığında kendisinin sağının karşısındakinin solu olduğunu anlayabilir.

Piaget’nin bilişsel gelişim dönemlerinde, evrelerin sırası değişmez. Zihinsel gelişim evreleri aşamalıdır. Sonraki evre, önceki evrenin kazanımlarını içerir. Gelişim oranlarında bireysel farklılıklar olabilir.

Piaget’nin kuramına yönelik eleştiriler mevcut olsa da günümüzde hala daha geçerliliğini koruyan kavramlar geliştirmiş çok önemli bir gelişim kuramcısıdır.

Eserlerine göz atmak ve detaylı bilgi sahibi olmak isteyenler buradan bakabilir: https://www.idefix.com/Yazar/jean-piaget/s=218401